![](/media/lib/436/n-chemia-9b1b571d0f9e9b5a2f1985cc3eb8f885.jpg)
Badana m.in. przez Polaków porowata ciecz jonowa została „Cząsteczką roku”
22 grudnia 2020, 15:43Porowata ciecz jonowa, badana m.in. na UAM, wygrała w plebiscycie na cząsteczkę roku 2020. W konkursie ogłoszonym przez czasopismo Chemical & Engineering News można było głosować na opisane w tym roku molekuły nie mające związku z COVID-19.
![](/media/lib/435/n-webboslona-378d90bae012ddc8fd126d0fd46311b1.jpg)
Osłona termiczna Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba zdała swój ostatni test
21 grudnia 2020, 17:15Osłona przeciwsłoneczna Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba pomyślnie przeszła ostatnie testy pełnego rozwinięcia i naprężeń. To jedno z największych naszych osiągnięć w 2020 roku, mówi Alphonso Stewart z Goddard Space Flight Center. Byliśmy w stanie precyzyjnie zsynchronizować wszystkie niezwykle powolne ruchy wykonywane podczas rozkładania osłony i utrzymać jej kształt. To oznacza, że jest ona gotowa do powtórzenia tego samego w przestrzeni kosmicznej, dodaje.
![](/media/lib/435/n-jadra2-f78bd251946bdd197fbce20d36a61345.jpg)
Polscy naukowcy publikują przewidywania dla ponad tysiąca najcięższych jąder atomowych
21 grudnia 2020, 11:36Fizycy teoretycy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych i Uniwersytetu Zielonogórskiego oszacowali kluczowe parametry dla 1305 jąder ciężkich i superciężkich w zakresie liczby atomowej Z od 98 do 126 (a więc także dla pierwiastków jeszcze nieodkrytych) i dla liczby neutronów N od 134 do 192. Wyniki te zostały właśnie opublikowane w podstawowym czasopiśmie referencyjnym fizyki jądrowej Atomic Data and Nuclear Data Tables.
![](/media/lib/435/n-zegaratom-489a56325b37a19c2af0db88b1f2021b.jpg)
Kwantowe splątanie sposobem na jeszcze bardziej precyzyjne zegary atomowe
17 grudnia 2020, 11:00Zegary atomowe to najbardziej precyzyjne narzędzie do pomiaru czasu. Wykorzystuje się w nich lasery, które mierzą wibracje atomów drgających ze stałą częstotliwością. Obecnie najbardziej precyzyjne zegary atomowe mierzą czas tak dokładnie, że gdyby istniały od początku wszechświata to spóźniłyby się lub przyspieszyły o nieco ponad pół sekundy. Okazuje się jednak, że mogą być jeszcze bardziej precyzyjne.
![](/media/lib/435/n-stalastruktury-deaa60ff570f1f291ef27105e96de632.jpg)
Stałej struktury subtelnej zawdzięczamy istnienie. Francuzi dokonali jej najbardziej precyzyjnych pomiarów
16 grudnia 2020, 13:22Najbardziej precyzyjny z dotychczasowych pomiarów wartości stałej struktury subtelnej zarysowuje nowe granice dla teorii mówiących o istnieniu ciemnej materii czy ciemnej energii. Nowa wartość to nie tylko dodatkowy test Modelu Standardowego, ale i wskazówka, gdzie należy poszukiwać ciemnej materii, która wraz z ciemną energią stanowi ponad 90% masy wszechświata.
![](/media/lib/241/n-gn-z11-39015264a0c9985ac8578fdeeeec3e20.jpg)
Chińczycy zaobserwowali najstarszy rozbłysk gamma
15 grudnia 2020, 17:03Niewykluczone, że chińscy naukowcy zaobserwowali najstarszy znany rozbłysk gamma, który miał miejsce zaledwie 400 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Linhua Jiang z Uniwersytetu w Pekinie i jego koledzy korzystali z Teleskopu Kecka na Hawajach do badań najsłabiej świecącej i najstarszej znanej nam galaktyki, GN-z11, gdy galaktyka nagle pojaśniała
![](/media/lib/433/n-katalogg-b947f135b3111768cce560d61b8f62b8.jpg)
Uczeni z Uniwersytetu Warszawskiego pomogli stworzyć najnowszą mapę nieba z misji Gaia
4 grudnia 2020, 16:54Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała najnowszą mapę nieba stworzoną na podstawie danych misji Gaia. Niezwykle precyzyjna mapa ma objętość 1 petabajta i zawiera szczegółowe dane o 2 miliardach gwiazd naszej Galaktyki. W pracach misji uczestniczą astronomowie z Uniwersytetu Warszawskiego.
![](/media/lib/432/n-bialko-3f32020d75c895df6699f7f27be296ad.jpg)
Sztuczna inteligencja u progu wielkiej rewolucji w medycynie i naukach biologicznych
1 grudnia 2020, 04:11To zmieni medycynę, zmieni bioinżynierię. Zmieni wszystko, mówi Andrei Lupas, biolog ewolucyjny z Instytutu Biologii Rozwojowej im. Maxa Plancka w Tybindze, który oceniał możliwości podobnych programów. Lupas dobrze zna AlphaFold. Program pomógł określić mu strukturę białka, z którym jego laboratorium nie mogło sobie poradzić od dekady.
![](/media/lib/352/n-neandertal-b11d91867f3d2d1e459802e697a47b40.jpg)
Kciuk neandertalczyka utrudniał precyzyjne chwytanie przedmiotów
27 listopada 2020, 10:27Kciuki neandertalczyków były lepiej przystosowane do trzymania narzędzi w sposób, w jaki obecnie trzymamy młotek, wynika z badań opublikowanych na łamach Scientific Reports. Odkrycie sugeruje, że neandertalczycy mogli mieć problemy z precyzyjnym uchwyceniem przedmiotów, które trzeba było trzymać pomiędzy czubkami kciuka i palca wskazującego.
![](/media/lib/431/n-simms-e47f8caf28e61ef868361e18e6d5b737.jpg)
Pierwsze dinozaury z Irlandii. W końcu zdobyto dowód, że prehistoryczne gady również tam żyły
25 listopada 2020, 14:17Naukowcy opisali pierwsze skamieniałości dinozaurów z Irlandii. Dwie skamieniałe kości znalazł nieżyjący już Roger Byrne, nauczyciel i kolekcjoner fosyliów, który przekazał je Ulster Museum. Analizy potwierdziły, że pochodzą z wczesnojurajskich skał w Islandmagee na wschodnim wybrzeżu hrabstwa Antrim.